Hydrochinon to organiczny związek chemiczny z grupy fenoli. Wykorzystywany jest m.in. w przemyśle kosmetycznym oraz branży tworzyw sztucznych.
Do niedawna był najsilniejszym aktywnym składnikiem do leczenia przebarwień skóry. Pojawiły się jednak wątpliwości w kontekście bezpieczeństwa jego stosowania, co doprowadziło do wprowadzenia zakazu jego stosowania w UE. Od 2001 roku jego stosowanie w Unii Europejskiej jest zabronione, podczas gdy w USA sprzedawane w sklepach preparaty mogą zawierać do 2 proc. tego składnika, a mocniejsze (do 6 proc.) są dostępne na receptę. Z kolei w Wielkiej Brytanii dozwolone jest stężenie do 2 proc. w preparatach przepisywanych przez lekarza.
Na rynku są setki kremów rozjaśniających, reklamowanych jako skuteczne na przebarwienia, jednak tych naprawdę skutecznych jest bardzo mało. W celu uzyskania widocznej poprawy wymagają one wielomiesięcznego stosowania. Ich połaczenie z retinoidami, laserami, pilingami słonecznymi czy filtrami p/słonecznymi może tę skuteczność zwiększyć. Obecnie dostępne środki to: inhibitory tyrozynazy, środki cytotoksyczne dla melanocytów, retinoidy, środki złuszczające i i filtry p/słoneczne.
Tyrozynaza to enzym, który kontroluje syntezę melaniny w melanocytach. Do inhibitorów tyrozynazy należą m.in.: hydrochinon, aloesyna, arbutyna, flawonoidy, kwas kojowy, wyciąg z lukrecji, wyciąg z morwy. Hydrochinon od około 50 lat jest stosowany w kosmetykach rozjaśniających, jako składnik hamujący syntezę melaniny i powodujący rozjaśnienie skóry. Odbarwia przez hamowanie tyrozynazy (nawet do 90%) i działanie toksyczne na melanocyty. Często jest też łączony z innymi składnikami, takimi jak np. kwas glikolowy, azelainowy czy kojowy.
Dopiero 6-tygodniowe stosowanie HQ przynosi poprawę. Wyższe stężenia mogą wywołać zaczerwienienie i podrażnienie skóry.
Stosowanie HQ może się wiązać z ryzykiem egzogennej ochronozy, czyli niebiesko-czarnych plamek w okolicy stosowania preparatu, szczególnie u pacjentów z ciemniejszym fenotypem skóry.
Dodatkowe doniesienia o mutagennym działaniu preparatów z HQ zaostrzyły przepisy w jego stosowaniu. Obecne rekomendacje zalecają stosowanie preparatów z HQ prze 4-6 tyg, nie zaleca się przekraczać okresu 4 m-cy.